Taksonomi

Taksonomi, dünyada sayısı tam olarak bilinmeyen ya da belirlenemeyen çok fazla canlı varlık vardır. Canlıların her biri yaratılış itibariyle birbirinden çok farklı yapılarda ve özelliktedirler. Bu nedenle de canlıların yapı, özellik bakımından ayrılması ve daha yakından tanınması için araştırmaların yapılması gerekir. Taksonomi, dünyada yaşayan canlı çeşitlerini yapılarına, özelliklerine göre sınıflandıran ve bu canlıları isimlendiren bilim dalıdır. Bilim dünyasında taksonomi sınıflandırma bilimi olarak da tanımlanır. Dünyada yaşamını sürdüren, kendine has prensipleri olan ve belli kurallar göz önünde bulundurularak canlıları ayırt etme taksonomi tarafından yapılır. Taksonomi kelimesi, Eski Yunancadan gelmektedir. Canlının sınıflandırılmasında birçok kategori bulunmaktadır. Bu kategoriler familya, alem, takım, cins ya da tür olarak sıralanabilir. Bu şekilde bir grubu tanımlayan isme takson denir. Taksonomi işte burada devreye girer. Taksonlar içine dahil olan canlıları belirlemek ve belli bir sıraya koymak için taksonomi bilimi kullanılır.

Canlıların, farklı prensipler ve faktörler göz önünde bulundurulur. Bu sayede canlılar daha ayrıntılı tanınır. Kategoriler oldukça farklı alanlarda olur. Canlıların yaşayış şekli, kimyasal yapısı, yaşamış olduğu yer, beslenme şekli gibi daha pek çok faktör göz önünde bulundurulur. Bu kategorilendirme anında farklı basamaklar kullanılır. Kullanılan bu basamaklar ise taksonomik basamak olarak isimlendirilir. Basamaklarda taksonlar yer alır. Taksonlarda ise canlılar türlerine göre birbiri altında bulunur ve birbirini kapsayabilir. En üst sırada alem yer alır. Hayvanlar alemi, bitkiler alemi alem yere örnek olarak verilebilir. Alem burada en üst noktadaki taksonu gösterir. Ardından daha önce belirlenmiş çeşitli ölçülere göre alt taksonlar belirlenerek, canlılar bu taksonların içine dahil edilir.

Taksonomi, çalışma prensibi olarak üç dala ayrılır. Beta, Gamma ve Alfa Bu dallardır. Bu dalların her biri canlıların farklı özelliklerine göre araştırılmasını sağlar. Özellikle Alfa taksonomi diğer dallardan daha üstün tutulur. Alfa taksonomi canlıların içinde olan taksonları isimlendirir ve canlının hangi taksona ait olduğunu belirler. Bu nedenle de diğer dallar içinde daha üstündür.

Dünyadaki canlıların sayısının bilinememesi ve bu bağlamda her geçen gün yeni çalışmaların yapılması Alfa taksonominin aktif halde çalışmasını sağlar. Beta taksonomi, araştırılan canlıların akrabalık durumunun varlığını, Gamma taksonomi ise canlılarda bulunan alttür popülasyonları incelemektedir.