Radon Özellikleri ve Kullanımı

Radon

Radon, gazı periyodik cetvelin 8A grubunda bulunmaktadır. Radyum elementinin radyoaktif bozulması ile meydana gelen radon gazı tatsız, kokusuz, ağır ve renksiz bir gazdır. Radon gazının bir ortamdaki varlığı özel cihazlar olmadan anlaşılamaz. Radon uranyum elementinin art, arda diğer radyoaktif ürünlere dönüşmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Gaz olan radon oluştuğu yerde kalmaz uçarak her ortama rahatlıkla karışabilir. Uranyum elementi doğal bir radyoaktif madde olduğu için beton, kaya ve toprak gibi doğal ortamın yapısından kaynaklanan farklı ve çeşitli ortamlarda az miktarda bulunmaktadır. Radon gazı radyoaktif özelliğine sahip olduğu için kendisi de çözünerek en son kurşuna dönüşür. Gaz olan radon solunduğunda kısa ömürlü çözünme ürünleri sağlığı olumsuz etkileyecektir. Radon gazı havada asıl kaldığından dolayı soluduğumuz hava ile birlikte vücuda rahatlıkla girebilir. Oldukça düşük bir ihtimal olmasını rağmen radon gazından gelen radyasyon doğal ortam da bulunan radyasyonun yüzde ellisini oluşturmaktadır. Bunun yanında uranyumun fazla miktarda bulunduğu madenler ve mağaralarda radon çok yüksek oranda konsantrasyonlara ulaşabileceğinden sağlık bakımından risk oluşturmaktadır. İçme suyunda dahi bazen radon gazı bulunmaktadır. Volkanik kayaçlar ile granit gibi jeolojik yapıların olduğu yerlerde radon gazı konsantrasyonu oldukça yüksek olabilir. Radon gazı sedimenter kayaçların olduğu kısımlarda ise daha azdır.

Radon Gazı Özellikleri

Görünümü: Renksiz
Sembolü: Rn
Maddenin Hali: Gaz
Atom Numarası: 86
Element Serisi: Asal Gaz
Atom Ağırlığı: 222
Periyodik Cetveldeki Yeri: 8A

Radonun Elde Edilmesi Ve Kullanımı

Radon gazı oksijen karışı ile hidrojen karışımı halinde bulunan radyum tuzunun su ile birlikte işlenmesi sonucunda oluşan ve boru yardımı ile sıvı havanın içinden geçirilerek karışımdan ayrılan bir gaz çeşididir. Kaynama derecesi -62 olan radyom gazı -190 derecedeki sıvı havadan geçerken sıvı bir hal alarak boru içerisinde toplanır. Oda sıcaklığında renksiz bir gaz olan radon donma noktasının altına kadar soğutulduğunda parlak bir foresan göstermektedir. Floresanın ısısı düşürüldükçe sarı bir renk alacaktır ısısı daha da düşürüldüğünde ise kırmızı ve turuncu bir renk almaktadır. Tüpler içerisinde dokulara yerleştirilen radon saçmış olduğu alfa ışınları ile kanserli hücreleri öldürerek yok etmektedir. Meydana gelen Polonyumun 218 katı olduğundan tüp çeperine yapışarak dokulara yayılmaz. Radon gazının da diğer radyoaktif maddeler gibi dikkatli kullanılması gerekmektedir. Bu gazın özellikle de solunum yolu ile vücuda girmesi oldukça tehlikelidir. Aktinyum, radyum yada toryum bulunan depolarda bu elementlerde meydana gelen radonu uzaklaştırmak için oldukça iyi bir havalandırma sisteminin olması gerekmektedir.

Radonun Gazının Sağlığa Etkisi

Radon gazının yapılan deneyler sonrasında akciğer epitelyum hücrelerindeki fazla miktarda bulunan radyasyonun kansere yol açtığını göstermiştir. Radyon gazından evinizi ve ailenizi korumak için zemin ve bodrum katlarındaki evlerin duvarlarında oluşan çatlaklar onarılmalı, yeni yapılan binaların radon gazına karşı dirençli olup olmadığı araştırmalıdır ve son olarak evler sıkça havalandırılmalıdır. Binalarda özellikle de üçüncü kattan daha aşağı katların radon gazı açısından araştırılması gerekmektedir. Aynı zamanda radon gazının kanser yapıcı etkisi evdeki radon gazının düzeyinin dışında kişilerin evde ne kadar zaman geçirdiği ve sigara kullanıp kullanmadıklarına da bağlıdır. Çekoslovakya, Almanya, Kanada ve ABD gibi farklı ülkelerdeki uranyum ile ilgilenen maden işçileri ile yapılan çalışmalarda ortaya çıkan sonucu desteklemişlerdir. Akciğer kanserine yakalanma riski sigara kullanımı ve radon ışınlaması ile bir araya geldiğinde akciğer kanseri riski çok daha yüksektir.

Son Güncelleme : 30.04.2023 13:04:48

Radon ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.