Patoloji

Patoloji uzmanı tarafından gerçekleştirilen bu işlem hastalıkta olduğu düşünülen organlardan çeşitli biçimlerde alınan örnekleri ya da doku parçalarını inceleyerek hastalıklar hakkında kesin tanı koymaya çalışan kişidir. Bunun için bütün olarak kullanılan yöntem mikroskobik incelemeler altında yapılmaktadır. Patoloğun zamanının çoğunu dokuları çıplak gözle veya mikroskopla inceleyerek; bu raporları hazırlamakla geçmektedir. Çağdaş teknolojiler ile beraber pek çok olanak sağlayan patologlar tarafından uygulanan yöntemler ile genetik ve moleküler biyolojisi ile işlemler gerçekleştirilir.

Patolojinin tıbbi bir bilim dalı olması sebebiyle işleyişi diğer dallardan kısmen farklıdır. Patoloji klinik çalışmalar içerisinde yer alır. Çalışmalardan elde ettiği verileri hastalığın tanısında ve tedavilerinde doğrudan katkısı bulunur. Patolojinin çalışma alanı hastalık olan dokuların ve hastalıklı organların incelemesi ile sınırlı değildir. Deneysel olarak teorik ve teknik çok konuda patolojik çalışmalar uygulanmaktadır. Patolojik inceleme ancak yeterli anatomi, fizyoloji, histoloji bilgisine sahip kişiler tarafından sürdürülür. Patolog ilgili uzmanların bulabildiği akademik ortamlar dışında çoğu kez bu konulardaki klinik sorulara en kolay cevabı verebilecek konumdaki kişilerdir. Bir hastanenin işleyişi için patoloji bölümünün katkısı hastalığı tarama ve sonu amacıyla doku örneklerinin alınması ve organlarının çıkarılması ile ilişkili biçimde bulunmaktadır.

Örneklerinin doku görünümleri değerlendirilir, sonra da mikroskop altında incelemesi ile gerekli aşamanın yapılması sağlanır. Patolojiye en iyi yansıttığı düşünülen kısımların örneklenip kesitlerin alınabilmesine olanak verecek işlemlerden yani doku takibi olan kesimlerin bütün olarak hematoksilen eozin yöntemiyle işlem sağlanır. Alınan dokuların ışık mikroskobunda incelemesiyle morfolojik bir değerlendirme meydana gelir. Morfolojik değerlendirme patoloğun tanıya ulaşmasında kullandığı yollardan birisidir. Patolog yeri geldiği zaman biyokimyasal, mikrobiyolojik, farmakolojik, genetik moleküler, biyolojik verileri de kullanarak özel yöntem ve düzenek yardımı ile gerekli incelemeler yapar. Bunların ilk sırasında doku kültürü kullanılırken; sonraki işlemlerde ise histokimya, immünohistokimya, in situ hibridizasyon, DNA sitometrisi, dijital görüntü analizi gibi yöntemler uygular. En çok kullanılan düzenek ışık mikroskobu yöntemidir.

Patoloji tanısal ve araştırma amaçlı olarak kullanılırken; bunların kullanımı gittikçe artmaktadır. Patolojik incelemede morfolojinin yeri oldukça azalmaktadı. Morfolojinin yerini artık moleküller yaklaşımının almakta olduğu belirtilmektedir. Buna göre hastalıkların değerlendirilebileceği temel birimler artık hücre altı yapılarıdır. Patolog yöntemlerden birini veya birkaçını yaptığı inceleme sonrasında rapor ederek düzenler. Bu rapor yalnızca doku içeriği değil ayırıcı tanı veya tedavi için öneri listesi biçiminde de olabilir. Patolog tıbbi bulduğu konsültasyon ve danışma mekanizmasının bir parçasıdır. Bu sebeple bir hasta ile ilgili düşünce sorulduğunda doku örneği gönderildiğinde bütün klinik bulgular ve değerlendirmeler hakkında bilgilendirilmesi, yapacağı rapor için son derece önemlidir.

Hastadan alınan gerekli doku ve organ parçasının Patolog tarafından incelenmesinin ardından, gelecek rapor sonucunda hastaya uygulanacak gerekli tedavinin bu rapor sonucunda yapılması oldukça önemlidir. Yani Patoloji tıbbi tedavi için hayati önem taşır.