{
    "title": "Skandiyum",
    "image": "https://www.kimyadersi.org/images/skandiyum.jpg",
    "date": "20.01.2024 03:40:51",
    "author": "seval sarıboya",
    "article": [
        {
            "article": "<div><b>Skandiyum,</b> Simgesi SC, atom numarası 21'dir. Kütle numarası 44.9559 olan, periyodik cetvelin dördüncü grubudur. Geçiş elementinin de 3b'si olan metal özellikli bir elementtir. Doğada Sc2O3 olarak skandiyum oksit halinde bulunur ve ender olarak rastlanır. 1879 yılında İsveçli bilim adamı olan Lars Fredrik Nilson tarafından bulunmuştur. Nadir toprak elementi olan skandiyum, uranyum üretiminde yan ürün olarak kullanılır. Bu elementin üç değerli iyonik bileşikleri bulunur. Skandiyum bileşiklerinde bulunan itriyum silikat başlıca cevheridir ve kararlı kompleks bileşikleri de bulunur. Skandiyum oksidi Sc2 Os olarak beyazdır ve hafif bir baz özelliğini taşır. Skandiyum tuzları renksiz özelliğini verir. Oksalatının az çözünürlüğü açısından nadir topraklara benzetilir. Ancak flüorürünün alkali flüorürlerle verdiği flüor tuzlarıyla birlikte bu madeni grubundan ayrıcalıklıdır. Çok az bulunduğu için uygulama alanı yoktur. Periyodik çizelgede itriyum ve bor sütunda bulunur. Yani demir grubu ile nadir topraklar arasında oldukça çok bulunur. Skandiyum metal atomları ile birden çok elektron vererek artı yüklü iyonu oluşturduğu sırada metal atomları elektron alarak eksi yüklü iyonlara dönüşürler. İyonlar bağ adı verilen çekim kuvvetleriyle bağlıdırlar. Bu yüzden katı eritildiği zaman veya çözündürüldüğünde, iyonlar düzenli yerleşimden ayrılır. Bu sayede her iyonik bileşiğin tek bir metal ile çözelti halinde iken elektriği iletirler. Bu iletime kimyasal ayrışma eşlik eder. Skandiyum yanı sıra suni izotopu olan skandiyum izi bir 47 olarak kullanılır. Bunun nedeni metalik olan skandiyum nikel alkali pillerinde bulunan anotta kullanıldığı için pilin performans gücünü artırır.</div><div><br></div><div><b>Skandiyum Kimyasal Özellikleri;</b> Skandiyum yumuşak bir metaldir ve gümüşi bir görünümü vardır. Skandiyumun karışımı olan nitrik asitli HNO3 ve yüzde 48'lik hidroflorik asidi hf, nedeniyle muhtemelen oluşumu için geçirimsiz bir pasif tabaka oluşturur. Skandiyum özellikle talaşı tutuşturmak için havaya parlak sarı bir alev vermesi için kullanılır. İyonik bileşikler halinde anyonlarla birlikte katyonlar arasında meydana gelir. Genellikle metal atomu son yörünge elektronlarını vererek bu katyon, atomu da anyon haline dönüştürür. Bu iyonlar bir kristal yapı oluşturarak elektriksel çekim gücü ile birbirlerini çekerler. Bu sayede bu etkileşimden iyonik bileşikler meydana gelir. En kararlı iyonik bileşikler ile elektron ilgisi yüksek elementler arasında oluşur.</div><div><br></div><div><b>Skandiyum Kullanım Alanları;</b> Skandiyum cıvalı buharlı lambaların içerisine katıldığı zaman, güneş ışığına benzer şekilde çok verimli bir ışık kaynağı oluşturur. Bu sebeple bu element, çok güçlü ışıklandırmalar için kullanılır. Cıva daha birçok laboratuvar gereçlerin yapımında kullanılır. Aynı zamanda cıvalı şalterlerin, diş hekimliğinde kullanılan bazı araç ve gereçlerin, koruyucu boyaların, böcek ilaçların ve pillerin yapısında da cıva bulunur. Ayrıca radyoaktif izotopu olan Sc ve 46'nın rafinelerde bulunan ham petroller ve benzeri maddeler için iz sürücü olarak kullanılır. Sızıntı gibi tespit edicilerde de kullanıma uygundur. Ayrıca uzay endüstrisinde ve makine ürünlerinde kullanılır. Yanı sıra, tohum yeşertici olarak kimyasalların bileşiminde de yer alır.</div>"
        }
    ]
}