Menü Forumlar Popüler İçerikler Arama
Hücre

Hücre

Hücre; Canlıların en önemli yapı ve işlevsel birimi hücredir. Atom nasıl kimyanın temelini oluşturursa, hücre de biyolojinin temel parçasıdır. Bütün canlılar bir ya da daha fazla hücreden oluşurlar. Biyolojik organizasyonlarda yaşayan en ufak madde birlikteliği hücredir. Bakteriler ve arkebakteriler tek hücreli organizmalar halinde varlıklarını sürdürürler. Kalıtım materyalleri de hücrelerde bulunmaktadır. Modern hücre teorisine göre yeni hücreler var olan hücrelerin çoğalmasıyla oluşurlar. Bütün Bitkiler ve hayvanların dahil olduğu daha karmaşık organizmalar ise çok hücrelidirler. Bu yaşayan organizmalar tek başına uzun süre varlıklarını sürdüremeyen, özelleşmiş hücre tiplerinde oluşurlar. Bununla beraber, dokular ve organlar biçiminde daha üst organizasyon düzeyinde düzenlenmiş olsalar da hücreler organizmanın temel yapısal ve işlevsel birimleridirler. Örnek, siz bu cümleyi okurken, kas hücrelerinizin kasılması, gözlerinizi hareket ettirir. Elinizde tuttuğunuz kitabı okurken sayfayı çevirmeye karar verdiğinizde sinir hücreleriniz bu kararı beyninizden elinizdeki kas hücrelerine aktarır. Başka bir deyişle organizmadaki tüm faaliyetler hücresel düzeyde gerçekleşmektedir.

Hücrenin Keşfi ve Hücre Teorisi; Biyolojideki gelişim, insan duyularının çıplak gözle göremeyeceği ancak yeni araçların icadıyla sınırları aynı yönde ve aynı zamanda genişletmiştir. Hücrelerin keşfi ve bunlar üzerinde yapılan ilk çalışmalar 17. Yy. Mikroskobun icadı ile ve geliştirilmesi ile mümkün olmuştur. Çeşitli özellik ve tiplerdeki mikroskoplar halen hücre araştırmalarının ayrılmaz parçalarıdır. Hücre, İngiliz bilim adamı Robert Hooke tarafından 1665 yılında keşfedilmiştir. Robert Hooke ilk olarak şişe mantarından aldığı kesiti, mikroskop yardımıyla incelemiş ve boş odacıklar biçiminde gördüğü yapıları hücre adını vermiştir. 1674 yılında, Anton V. Leewenberg tek mercekli bir mikroskopla su içindeki tek hücreli ve hareketli organizmaları olduğunu saptamıştır. 1831 yılında Robert Brown mikroskopla incelediği bitki hücrelerinin ortasında bulunan küçük ve yoğun yapıdaki dairesel bölge olduğunu tespit etmiş ve bu kısma çekirdek adını vermiştir. Ancak o dönemde çekirdeğin yapı ve görevi tam olarak anlaşılamamıştır. 1838 yılında Matthias Schliden bitkilerin, ardından gelen yılda, Theodor Schwann hayvanlar üzerinde yaptığı araştırmalarda hayvanlarında hücrelerden oluştuğunu belirlemiştir. Böylece bütün canlıların hücrelerden oluştuğu tespit edilerek hücre teorisinin temeli atılmıştır. 1858 yılında Rudolph Wircho'un araştırmalar sonucu, yaptığı katkılarla günümüzdeki hücre teorisi ortaya çıkmıştır. Bu teoriye göre.
  • Bütün canlılar, bir ya da birçok hücreden meydana gelmektedir.
  • Hücreler, canlıların temel yapısal ve fonksiyonel üniteleridir.
  • Hücreler, daha önce var olan hücrelerin bölünmesiyle çoğalırlar ve oluşurlar.
Hücrelerin incelenmesinde ilk olarak ışık mikroskobu kullanılmıştır. Bu tekniğin işleyiş şekli görünür ışığın, önce örnekten, ardından cam merceklerden geçmesiyle izah edilebilir. Mercekler ışığı kırmasıyla örnek görüntüsünü büyütülmüş olarak göze getirir. Işık mikroskopları objenin gerçek boyutunu yaklaşık 1000 kez büyütebilir. Bu şekilde ışık mikroskobu ile hücreleri gözlemleyebilme imkânı olmuş. Ancak bu teknikle çok küçük yapıda olan organeller tam olarak incelenememiştir. Bu sebeple hücrenin keşfi 17 yy. Olmasına rağmen, hücre biyolojisi alanı 1950'lere kadar büyük ölçüde tamamlanamamıştır. Hücre biyolojisi 1950'li yıllarda elektron mikroskobun bulunmasıyla hız kazanmıştır. Elektron mikroskobunda ışık dalgaları yerine elektronlardan faydalanılmıştır. Mercek yerine ise manyetik alanlar kullanılmıştır. Bu tekniğin verdiği olağan üstü görsellikle, incelenmekte olan objenin görüntülerini birkaç milyon defa büyütülmesine imkân verdiği gibi ışık mikroskobu ile görülemeyen yapılar incelenme imkânı bulunmuştur. Taramalı elektron mikroskobu ve transmisyon elektron mikroskobu olmak üzere iki çeşidi bulunmaktadır.

Hücre Yapısı; Robert Hooke'ın geliştirdiği mikroskobunda hücreler içi boş odacıklar şeklinde görülse de daha sonraki yıllarda yapılan araştırmalarda hücrelerin yapılarına göre birçok farklı kategoride incelene bilmesine olanak vermiştir. Hücreler canlı türlerinde, hatta aynı kişinin farklı dokularında biçim ve büyüklük bakımından farklılık gösterebilmektedir. Birçok hücre mikro ölçekte olduğundan ancak mikroskopla görülebilmektedir. Kuş yumurtaları ve bazı üzerinde hareketlerini sağlayan kirpik biçimindeki uzantıları olan tek hücreli sililer çıplak gözle görülebilen hücrelere sahiptirler. Sinir hücreleri ise bir metreye varan uzunlukları ile boy bakımından en uzun hücrelere örnek verilebilir. Hücreler yapılarına göre Prokaryot ve ökaryot hücre olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Prokaryot kelimesi Yunancada pro (Önce) karyon (Çekirdek) kelimelerinden türetilmiştir. Bu hücrelerin de çekirdek ve zarla çevrili organeller yoktur. Bakteriler ve arkeler prokaryot hücre yapısına sahiptir. Ökaryot hücreler çekirdeği zarla çevrili organeller olan hücrelerdir. Protistler, mantarlar, bitkiler ve hayvanlar ökaryot hücrelerden oluşmaktadır. Ökaryot hücre zarı, sitoplazma ve çekirdek olmak üzere üç farklı kısımdan oluşur.

Hücre Zarı; Canlı hücre kısmını cansız çevreden ayıran çok ince bir sınırdır. Bu yapı hücre ile çevresi arasında hücre içi ve dışı trafiğini denetler.

Hücre Duvarı; Buna hücre çeperi de denmektedir. Genellikle bitki, mantar ve bakteri hücrelerinde bulunurlar. Bu canlıların hücre duvarları farklı yapıdadırlar. Bitki hücrelerinin çeperi selüloz, mantarların kitin, bakterilerin ise karbonhidrat ve protein moleküllerinden meydana gelmektedir.

Bitkilerin hücre çeperi cansız olup, seçici geçirgen özellik göstermeler. Çeper üzerinde hücreler arasında madde alışverişi olanak sağlayan geçit plasmodesma adı verilen bölgeler bulunmaktadır. Çeper aynı zamanda bitki hücresini korur, bitkiye şekil verir ve aşırı su almasını engeller.
Son Güncelleme : 23.01.2024 06:45:57
Hücre ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
Facebook Twitter Pinterest whatsapp
Hücre Yorumları
şifre

0 Yorum Yapılmış "Hücre"

Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
Nişadır
Nişadır
Nişadır, kelimesi çok aşina olduğumuz bir kelime olarak bilinir. Öyle ki atasözlerimizde bile adı geçmektedir. Nişadır tarihi çok eski tarihlere dayanmaktadır uzun zamanlardan bugüne halen aktar dükkanlarında satılmakta ve bulunmaktadır. Nişadır çok ...
Metamfetamin
Metamfetamin
Metamfetamin, Uyuşturucu özellikli birçok madde ülkemizde yasalar ile yasaklanmıştır. Bunlardan biri de metamfetamin'dir. Uyuşturucuların yasal kullanım istisnası tıbbi ilaç yapımında kullanımıdır. Metamfetamin ilk defa 1893 yılında bilim adamı Nagay...
Naftalin
Naftalin
Naftalin, Beyaz parlak pullar halinde, kristal gibi görünen, kendine özgü keskin kokulu bir maddedir. Giysilerimizde özellikle kışlık kıyafetlerde güve gibi haşereleri kıyafetlerden uzak tutmak için kullanılır. Genelde yatak odalarında bulunan gardır...
Kimya Teknolojisi
Kimya Teknolojisi
Kimya Teknolojisi, Kimyanın temel ilkeleri ile ileri teknoloji içermekte olan kimya teknolojisi çalışma ve kontrol becerisi bu teknoloji yardımı ile kazandırılmaktadır. Kimya teknolojisi öğrencilerine kimyanın altın kuralları ve kurallar doğrultusund...
Kolaylaştırılmış Difüzyon
Kolaylaştırılmış Difüzyon
Kolaylaştırılmış difüzyon, öncelikle Difüzyonun ne demek olduğuna bir bakalım difüzyon, yayılma ya da geçişme olarak bilinir, maddelerin çok yoğun bölgeden, az yoğun bölgeye doğru kendiliğinden yayılmasıdır. Fiziksel kimyada ise moleküllerin kinetik ...
Kodein
Kodein
Kodein, Uyuşturucu özelliği bulunan Kodein haşhaş bitkisinin kapsüllerinden çıkarılan afyon isimli uyuşturucudan elde edilir. İlaç endüstrisinin vazgeçilmez hammaddesi olan kodein genel olarak öksürük kesici özelliği için kullanılır. Bağımlılık yarat...
Hızlı Metabolizma
Hızlı Metabolizma
Hızlı Metabolizma, Metabolizma; İnsan vücudunun temel ihtiyaçlarını karşılamak için yaktığı enerjiye denir. Metabolizmanın hızlı olduğu kişiler genellikle çalışan erkekler, çocuklar ve soğukta protein ağırlıklı beslenenlerdir. Hızlı metabolizma insan...
Kimya Formülleri
Kimya Formülleri
Kimya Formülleri, Eski çağlarda keşfedilen taş yontmayla çıkan kıvılcımın tutuşması sonucu insanlara ateşin varlığını gösterdi. İşte bu yazımızda, kimya formülleri ve önemine değineceğiz. Bu tarih öncesi yaşayan insanların yanma olayının sırrını bir ...
Anorganik Kimya Nedir
Anorganik Kimya Nedir
Anorganik kimya nedir, sorusunun oldukça basit bir cevabı vardır. Kimyanın alt dallarından biri olan anorganik kimya, bazı kaynaklarda inorganik kimya olarak bilinmektedir. Hatta genel olarak bakıldığında anorganik kimya, inorganik kimyaya göre çok d...
Baş Kuantum Sayısı
Baş Kuantum Sayısı
Baş kuantum sayısı, n harfi ile gösterilen yörünge numarasının değerini belirleyen sayıdır. N 1,2,3,4 gibi tam sayı değerlerini gösterir. Baş kuantum sayısı, elektronların yerlerinin ve enerjilerinin belirlenmesinde yeterli olmadığı görülmüştür. Çünk...
Kimyanın Temel Kanunları
Kimyanın Temel Kanunları
Kimyanın Temel Kanunları, başlık olarak dört ana başlık altında toplanabilir. Kütlenin korunumu kanunu, sabit oranlar kanunu, bileşenlerin hacim oranları kanunu ve katı oranlar kanunu. Bu sıralamayı araştıralım bu gün.Kütlenin Korunması Kanunu (Lavoi...
Cıva
Cıva
Cıva, Gümüş renginde bir madendir. Sıvı halde bulunan 5 elementten (Galyum, brom, sezyum, cıva ve fransiyum) birisidir. Cıva zehirli ve pahalı bir maddedir. Enzimlerin çalışmasına olumsuz etkide bulunduğu için çok tehlikelidir. Civa, hava, su ve topr...

 

Nişadır
Metamfetamin
Naftalin
Kimya Teknolojisi
Kolaylaştırılmış Difüzyon
Kodein
Hızlı Metabolizma
Kimya Formülleri
Anorganik Kimya Nedir
Baş Kuantum Sayısı
Kimyanın Temel Kanunları
Cıva
Endüstriyel Kimya Nedir
Atom Kütlesi
Kimyanın Alt Dalları
Amfetamin
Modern Atom Teorisi
Organik Bileşikler
Subkutan Enjeksiyon
İzotop
Ekstazi
Titrasyon
Kül
Fungusit
Fonksiyonel Gruplar
Normalite
Titanyum
Polimer Kimyası
Elektron İlgisi
Papaverin
Popüler İçerik
Endüstriyel Kimya Nedir
Endüstriyel Kimya Nedir
Endüstriyel Kimya Nedir; Endüstriyel kimyanın yalnızca, bulunmuş olan ve laboratuvarlarda denenmiş olan işlemlerin ve reaksiyonların geniş manadaki uy...
Atom Kütlesi
Atom Kütlesi
Atom Kütlesi, Bir elementin, (ma) cinsinden bir atomun kütlesini belirtir. Bazen atomik kütle birimi (akb) olarak ifade edilir. Yani bir atomun kütles...
Kimyanın Alt Dalları
Kimyanın Alt Dalları
Kimyanın alt dalları, Kimya, genel tanımını bakıldığında bir mekanik hatta daha ilerisinde, kinematik olan bu bilim dalı, tabiatta var olan bütün madd...
Amfetamin
Amfetamin
Amfetamin, kimyasal olarak "rasemik fenil izopropil amin "adıyla bilinmektedir, formülü C9H13N şeklindedir. Genellikle amfetamin saf halinde iken uçuc...
Modern Atom Teorisi
Modern Atom Teorisi
Modern atom teorisi; Atomlarda belirli bir enerji seviyesi vardır. Atomlar belirli bir enerji seviyesi vardır. Elektronlar ancak bu şekilde atomlard...
Organik Bileşikler
Organik Bileşikler
Organik Bileşikler, Organik bileşikler, yapılarında karbon atomu olan bileşiklerdir. CO2 karbon ile birlikte oksijen ve hidrojende bulunduran organik ...
Subkutan Enjeksiyon
Subkutan Enjeksiyon
Subkutan enjeksiyon, bir deri altı enjeksiyonudur. Ağız yolu ile verilemeyen ilaçlara uygulanır. Deri altında ilaç emilimi kapiller yolu ile olmaktadı...
Popüler İçerik Son Forum Konuları Yardım Sayfaları  
Nişadır
Metamfetamin
Naftalin
Kimya Teknolojisi
Kolaylaştırılmış Difüzyon
İdeal Gazlar Ve Entalpi
Sabun Üretimi Nasıl Yapılır?
Deneylerimde Kullanacağım Bir Plastik Var Ama Onu Bulamıyorum
Atom Kütlesi Nedir?
İskelet Formulü
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Son Forum Konuları
İdeal Gazlar Ve Entalpi
Sabun Üretimi Nasıl Yapılır?
Deneylerimde Kullanacağım Bir Plastik Var Ama Onu Bulamıyorum
Atom Kütlesi Nedir?
İskelet Formulü
Yardım Sayfaları
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Mart - 2024